Financiële ratio's

Financiële ratio’s geven meer inzicht in de financiële gezondheid van jouw onderneming. Zo kan je financiële ratio’s gebruiken om bijvoorbeeld de koers van je bedrijf te bepalen of groeipotentieel te bepalen. Dit is niet alleen belangrijk voor jezelf, maar ook voor een potentiële kredietverstrekker. Wat zijn financiële ratio’s? Welke financiële ratio’s zijn het belangrijkste, en hoe bereken je ze? Je leest het allemaal in dit blog.

Wat zijn financiële ratio’s?

Financiële ratio’s zijn verhoudingsgetallen of kengetallen die wat vertellen over de financiële situatie en ontwikkeling van je bedrijf. Omdat absolute bedragen niet veel betekenis hebben, worden de prestaties en de financiële gezondheid van organisaties veelal in ratio’s uitgedrukt. Ratio’s geven meer informatie over bijvoorbeeld de winstgevendheid, doelmatigheid en liquiditeit van een bedrijf dan absolute bedragen. 

Het is belangrijk om financiële ratio’s niet op zichzelf te beschouwen, want dan vertellen ze niet veel. Om echt nuttige stuurinformatie te krijgen, moeten we ze in verband met elkaar bekijken, over een bepaalde periode volgen en vergelijken met wat concurrenten doen.

Sommige ratio’s hebben ideale waarden volgens de theorie, maar in de praktijk zien we grote verschillen tussen sectoren. Je kunt dus niet simpelweg de ratio’s van verschillende bedrijven met elkaar vergelijken. Maar, het is wel handig om ze te vergelijken met concurrenten in dezelfde sector.

Daarnaast is het kijken naar hoe een ratio in de loop van de tijd verandert van groot belang. Pas dan kunnen we echt begrijpen wat bijvoorbeeld de winstgevendheid in voorgaande jaren heeft beïnvloed en wat de redenen zijn achter deze veranderingen. Het volgen van deze trends is cruciaal om een goed beeld te krijgen van de financiële prestaties.

Belangrijkste financiële ratio’s

De meest gebruikte en belangrijkste financiële ratio’s zijn de liquiditeitsratio, de solvabiliteitsratio en de rentabiliteitsratio. Je kunt ze berekenen op basis van gegevens uit de balans en de winst- en verliesrekening. Deze ratio’s zullen we verder toelichten:

Liquiditeitratio´s

De liquiditeit van je onderneming laat zien in hoeverre je onderneming in staat is om op korte termijn aan haar betaalverplichtingen te voldoen. Anders gezegd: het geeft een indicatie of je kortlopende schulden kunt betalen zonder daarvoor een lening of andere nieuwe financiële bron te hoeven gebruiken.  Zo kan je door te kijken naar liquiditeitratio’s, bepalen of het slim is om een grote investering te doen of dat je dan juist niet meer aan je betaalverplichtingen op korte termijn kan voldoen. Drie kengetallen om de liquiditeit van jouw onderneming te bepalen zijn:

Current ratio:

Met deze ratio krijg je inzichtelijk of een bedrijf (kortlopende) schulden kan betalen uit de vlottende activa. Je berekent deze ratio als volgt:

Current ratio = Vlottende activa / Kort vreemd vermogen

De gewenste waarde voor dit kengetal ligt tussen de 1 en 1,5. Bij een waarde die kleiner is dan 1 ben je niet liquide en kun je niet voldoen aan de kortlopende verplichtingen met faillissement als gevolg. Een waarde hoger dan 1,5 tot 2 veronderstelt dat je te veel liquide middelen aanhoudt die je beter kunt investeren in je bedrijfsactiviteiten om met dat geld meer winst te genereren.

Quick ratio:

Ook de quick ratio geeft aan in hoeverre een bedrijf in staat is (kortlopende) schulden te betalen uit de vlottende activa. Alleen in het geval van de quick ratio tellen de voorraden hierbij niet mee, omdat je die niet meteen (geheel) in geld kunt omzetten. De quick ratio bereken je als volgt:

Quick ratio = (Vlottende activa – voorraad) / Kort vreemd vermogen

De gewenste waarde van de quick ratio ligt tussen de 0,5 en de 1.

Werkkapitaalratio:

Het werkkapitaal geeft aan wat de liquiditeitsbuffer is van een bedrijf. Het geeft aan welk bedrag de organisatie beschikbaar heeft om financiële tegenvallers zonder problemen op te vangen. Aangezien absolute bedragen niet veel zeggen wordt het werkkapitaal vaak afgezet tegen het balanstotaal.

Werkkapitaalratio = Werkkapitaal (vlottende activa – kortlopende schulden) / totale vermogen.

Een financieel gezonde organisatie heeft een werkkapitaalratio van tussen de 10 en 20%.

Solvabiliteitratio´s

De solvabiliteit van een onderneming geeft inzicht in de mate waarin je onderneming aan haar betaalverplichtingen op lange(re) termijn kan voldoen.  De solvabiliteitsratio’s stellen vast in welke mate een organisatie met eigen vermogen of vreemd vermogen wordt gefinancierd. Over het algemeen geldt daarbij dat hoe meer een bedrijf is gefinancierd met eigen vermogen (en dus minder afhankelijk is van externe partijen) hoe sterker de financiële structuur is. De solvabiliteit is van belang voor het vertrouwen van (nieuwe) vreemd vermogen verschaffers. Hoe hoger de solvabiliteitratio’s, hoe groter de kans dat verschaffers van vreemd vermogen hun geld terug krijgen. En hoe eerder zij bereid zijn om (nog) een geldlening beschikbaar te stellen.

Solvabiliteitsratio:

geeft aan welk deel van de organisatie met eigen vermogen is gefinancierd en welke deel met langdurend vreemd vermogen.

Solvabiliteitsratio (1) = Eigen vermogen / Totale vermogen

Idealiter ligt de ratio tussen een waarde van 0,25 en 0,40.

Je kunt de solvabiliteit verbeteren door het aandeel van het eigen vermogen in het totaal vermogen te vergroten.

Rentabiliteitratio´s

Rentabiliteit geeft de verhouding weer tussen de winst van je onderneming en het geïnvesteerde kapitaal. Het is een financiële ratio die aangeeft hoe effectief het geld is verdiend en op welke wijze dat is gebeurd. Er zijn verschillende manieren om rentabiliteit te berekenen, namelijk over het eigen vermogen (REV), het vreemd vermogen (RVV), en het totale vermogen (RTV). Deze rentabiliteitsratio’s bieden inzicht in de winstgevendheid op specifieke aspecten van het geïnvesteerde kapitaal, waardoor je kunt beoordelen hoe efficiënt en rendabel je onderneming opereert.

Rentabiliteit Eigen Vermogen (REV):

Hiermee kun je zien of het geïnvesteerde eigen vermogen het ook waard is geweest. Ook deze ratio wordt berekend met cijfers uit de winst- en verliesrekening en de balans.

Rentabiliteit Eigen Vermogen (REV) = (Nettowinst / Eigen Vermogen) x 100%

Rentabiliteit Vreemd Vermogen (RVV):

Met de RVV reken je uit hoeveel rente je als ondernemer betaalt over investeringen en leningen. Dit laat de bank of andere investeerder zien welk rendement zij behalen. 

Rentabiliteit Vreemd Vermogen (RVV) = (te betalen rente / gemiddeld vreemd vermogen) x 100%

Rentabiliteit Totaal Vermogen (RTV):

Het geeft weer wat het percentage winst is over het volledig geïnvesteerd vermogen.  Hoe hoog de rentabiliteit (uitgedrukt in %) moet zijn is lastig te zeggen. Dit hangt onder meer af van de marktrente en het risicoprofiel van de bedrijfsactiviteiten. Hoe hoger het risico van de bedrijfsactiviteiten hoe hoger het rendement de vermogensverschaffers zullen eisen.

Rentabiliteit Totaal Vermogen (RTV) =

((Nettowinst + betaalde rente + belastingen) / Totaal vermogen) x 100%

Conclusie

Financiële ratio’s fungeren als waardevol instrument voor het begrijpen van de financiële gezondheid van een onderneming. Deze ratio’s bieden niet alleen inzicht in winstgevendheid, doelmatigheid en liquiditeit, maar stellen ondernemers ook in staat om strategische beslissingen te nemen en groeipotentieel te bepalen. Het is cruciaal om financiële ratio’s niet geïsoleerd te bekijken, maar in samenhang met elkaar, over tijd en in vergelijking met sectorgenoten te analyseren. Deze aanpak biedt waardevolle stuurinformatie en ondersteunt ondernemers bij het nemen van weloverwogen beslissingen.

Heb jij hulp nodig bij het berekenen van de financiële ratio’s of heb je behoefte aan een sparringpartner? SFAA staat altijd naast de ondernemer en denkt graag met je mee. Neem vrijblijvend contact op door te mailen naar nfo@sfaa.nl of te bellen naar +31 30 22 71 248.